متداول ­ترین تومورها در سگ­های ماده، تومورهای پستان است و تقریبا ۵۰% از کل تومورهای سگ­های ماده را تشکیل می­ دهند. این تومورها، سومین تومور متداول در گربه­ های ماده نیز به شمار می­ رود. تومور پستان عمدتا در حیوانات مسن بروز می ­کند و در سگ ­ها منشا هورمونی دارند ولی در گربه­ ها این مسئله کمتر مصداق پیدا می­ کند.

در صورتی که سگ­ های ماده قبل از اولین سیکل استروس عقیم شوند، خطر ابتلا به تومور پستانی در آنها ۵/۰ % خواهد بود، اگر پس از اولین دوره­ سیکل فحلی عقیم شوند خطر ابتلا به تومور ۸% خواهد بود و در حیواناتی که بعد از سیکل دوم یا سیکل ­های بعدی مورد عقیم­ سازی قرار بگیرند شانس ابتلا به تومور به ۲۶ % افزایش خواهد یافت.

حدود ۵۰% از تومورهای پستانی سگ­ ها شکل خوش ­خیم هستند. اما در گربه­ ها فقط حدود ۱۰ الی ۲۰ % تومورها خوش خیم هستند، تومورها ممکن است منفرد یا چند تایی باشند و در هر یک از غدد پستانی ایجاد شوند.

علائم تومور پستانی در حیوانات

علایم بالینی می تواند حضور یک ندول سفت قابل لمس در غده­ پستان باشد و بافت­های اطراف نیز ممکن است مبتلا شوند، همچنین غدد لنفاوی ناحیه نیز ممکن است اندازه­ بزرگتری پیدا کنند.

تشخیص تومور پستانی در سگ و گربه

برای تشخیص نیاز به معاینه­ است، قبل از انجام جراحی باید آزمایش کامل خون و آنالیز بیوشیمیایی سرم و رادیوگرافی از قفسه سینه تهیه شود.

درمان تومور پستانی

برای درمان بسته به صلاحدید و نظر جراح می توان از روش های مختلف جراحی توصیه شده استفاده کرد و همچنین شیمی درمانی به صورت درمان کمکی در کنار جراحی موثر باشد.

*جراحی عقیم سازی قبل از اولین سیکل فحلی برای جلوگیری از این بیماری موثرترین راه خواهد بود.

استامینوفن از جمله داروهایی است که در انسان اغلب به عنوان تب­بر یا ضد درد استفاده می ­شود، درحالی که بسیاری از صاحبان حیوانات از سمی بودن این دارو برای سگ و مخصوصا گربه مطلع نیستند و ممکن است خودسر از این دارو برای حیوان خانگی خود استفاده کنند. استامینوفن می تواند کبد و گلبول­های قرمز را تحت تاثیر قرار دهد و باعث تغییر هموگلوبین به مت­هموگلوبین و در نتیجه باعث اختلال در اکسیژن رسانی به سلول­های بدن شود.

علائم مسمومیت با استامینوفن عبارتند از:

• استفراغ

• کاهش اشتها

• تنفس سخت و سریع

• افزایش ضربان قلب (تاکی کاردیا)

• دردهای شکمی

• تغییر رنگ لثه

• افت دمای بدن

• تغییر رنگ ادرار به رنگ قهوه ­ای

• تشنج

• نهایتا مرگ

درمان مسمومیت با استامینوفن:

چنانچه متوجه شدید که حیوان خانگیتان این دارو را مصرف کرده (چه درمان خودسرانه و چه مصرف سهوی) هرچه سریعتر به کلینیک ­های دامپزشکی مراجعه کنید تا مراحل و اقدامات درمانی  که شامل حذف اثرات دارو از بدن است توسط دکتر دامپزشک صورت گیرد.

قوام طبیعی مدفوع در حیوانات خانگی همانند قوام مدفوع در انسان است و باید روی سطح شکل بگیرد و پخش نشود. هر قوامی شُل­ تر از این حالت اسهال تلقی می ­شود.

دلایل اسهال می­ تواند عفونی یا غیرعفونی باشد، از دلایل غیرعفونی می­ توان به آلرژی­های غذایی، بیماری­های التهابی روده، زیاد بودن حجم غذای مصرفی و… اشاره کرد. از رایج ­ترین دلایل عفونی اسهال در سگ ها به پارواویروس، انگل­ها، دیستمپر، هپاتیت عفونی سگ­ ها و در گربه ­ها به ویروس پن­لوکوپنی، کرونا ویروس، توکسوپلاسموز و … اشاره کرد. علاوه بر این دلایل باکتری­هایی مانند سالمونلا و کلستریدیا می ­توانند هم در سگ­ها و هم در گربه ­ها اسهال ایجاد کنند.

هرچه اسهال رقیق ­تر باشد برای حیوان خطرناک ­تر است چرا که در مدت کوتاه­تری بدن دچار بی­آبی خواهد شد. بنابراین در صورت بروز اسهال باید هر چه سریعتر به دامپزشک مراجعه کرد تا ضمن تشخیص علت اسهال درمان مناسب شروع شود، پیش از آنکه وضعیت دهیدراتاسیون بیمار تشدید شود.

در مواقع خاص برای تشخیص علل اسهال ممکن است تست­ های مختلف اعم از آزمایش مدفوع، آزمایش خون، رادیولوژی و سونوگرافی محوطه شکمی توسط دامپزشک انجام شود.

بیماری نورودرماتیت به نام گرانولومای ناشی از لیسیدن دست و پای سگ هم خوانده می‌شود. این ناهنجاری پوستی در اثر لیسیدن پنجه‌ها به طور مکرر توسط خود حیوان ایجاد می‌شود، به طوری که دست یا پای حیوان با لیسیدن بیش از حد و یا حتی گاز گرفتن پنجه‌ها منجر به ایجاد پلاک گرد و زخم ضخیم و سفتی در موضع می شود که علت آن می‌تواند ارگانیک یا روانی باشد.

امروزه معتقدند که برای ایجاد این بیماری، مشکلات ارگانیک بیشتر متداول است، مانند: بیماری‌های قارچی و باکتریایی، دمودیکوز، تروماهای قبلی، آلرژی (غذایی، آتوپی و گزش کک) و مشکلات مفصلی. برای تشخیص تفریقی ابتدا باید این موارد را رد کرد و بعد به روانی بودن آن فکر کرد. اگر چه اتیولوژی ALD نامشخص است، اما اضطراب ناشی از تنهایی در حیوان باعث می‌شود که سگ عادت به لیسیدن غیر عادی پنجه‌های دستش کند. در سابقه بیماری ALD در سگ‌ها می‌توان مشاهده نمود که حیوان مبتلا اغلب روزها تنهاست. بیماران کلاسیک ALD سگ‌های بزرگ و فعالی هستند که صاحبانشان مدت زیادی از روز را در منزل نیستند و اغلب سگ‌ها در این مدت در خانه تنها هستند. محدودیت آزادی سگ نیز می‌تواند زمینه ساز این عارضه باشد. سگ‌هایی که برای مدت طولانی در جایی محدود یا بسته هستند، برای تخلیه این محرومیت دست خود را می‌لیسند. در بقیه سگ‌ها وجود درماتوزی که قبلاً وجود داشته (درماتوز موضعی) مانند عفونت، نئوپلاسم و زخم می‌تواند باعث تسریع سیکل معیوب خارش و لیسیدن شود. لیسیدن مداوم باعث تحریک پوست شده که خودش ایجاد خارش می‌کند و خارش زیاد واکنش لیسیدن مکرر را به دنبال دارد. این سیکل تا زمان ایجاد زخم ادامه دارد. زخم می‌تواند ایجاد خارش کند و خارش هم در پاسخ به راحت شدن حیوان به طور غیر ارادی می‌تواند موجب بروز زخم شود. لیسیدن زخم یا اروزیون باعث عمیق شدن آن و رسیدن آن به لایه های عمیق تر اپیدرم پوست می­شود. واکنش لیسیدن مانع از التیام زخم شده و آن را مستعد عفونت می‌کند. هیپرپلازی اپیدرم و فیبروز درم باعث ایجاد پلاک­های سفت گره دار (Nodular) می‌شود که این خود نشانه بیماری است. به این شکل ضایعه در این مرحله، تومور یا گرانولوم گویند، هر چند که تومور یا گرانولوم واقعی نیستند.

لیسیدن مداوم باعث آزاد شدن هورمون اندورفین شده که این واکنش موجب می‌شود حیوان احساس آرامش بیشتری داشته باشد. البته فاکتورهای آنآلرژیک که طی این عمل آزاد می‌گردد، درد حیوان را کاهش می‌دهد. تمام موارد مذکور حیوان را به خارش اجباری عادت می‌دهد. برخی نژادهای بزرگ سگ‌ها نظیر دوبرمن، گریت دین، لابرادور، رتریور طلایی و ژرمن شپرد نسبت به ALD حساس­تر و مستعدتر به نظر می‌رسند. سایر نژادها مانند نژادهای کوچک نیز می­توانند مبتلا شوند.
سگ‌ها در هر سنی می‌توانند مبتلا شوند اما سگ‌های بالای پنج سال بیشتر به درمانگاه دامپزشکی ارجاع داده می‌شوند. نرها بیشتر از ماده‌ها مبتلا می شوند. در اغلب موارد ضایعه یک طرفه و منفرد است. در برخی موارد چند اندام حرکتی مبتلا می‌شوند که در این گونه مواقع درمان مشکل خواهد شد، زیرا اغلب بیماری ارگانیک وجود دارد مانند: فرونکولوز استافیلوکوکی یا آلرژی. نکته‌ای که نشان می‌دهد در این عارضه علت روانی (سایکوژنیک) وجود دارد آن است که یک ضایعه دیگر ناشی از لیسیدن نزدیک محلی که بانداژ (بر روی زخم اولیه) شده است، ایجاد می‌شود. شایع­ترین محل بخش جلویی دست و پا است. اما قسمت‌های قدامی دست و پا هم می‌توانند درگیر شوند. ضایعات مزمن به صورت پلاک‌های ضخیم و سخت یا ندول با سطح اولسره و فرورفتگی هایپرپیگمانته دیده می‌شود.

درمان لیسیدن زیاد پنجه‌ها در سگ (نورودرماتیت)

رفع مشکل روانی در صورتیکه علت عارضه باشد قدم اول می‌باشد که با چند سوال مشابه مشخص می‌شود:

آیا سگ در خانه در طول روز تنها است؟

آیا برای مدت طولانی در قفس و محیط بسته ای زندانی می شود؟

آیا فرد یا حیوان جدیدی وارد یا دور از منزل شده است؟

آیا سگ نزدیک حیوان جنس مخالف خود زندگی می‌کند که از وی بی بهره است؟

همه این سؤالات برای تعیین علت ALD می تواند مطرح باشد و اولین قدم تشخیص بیماری ALDشناسایی علت و رفع آن است.

برای درمان ALD در سگ‌ها رعایت برخی شرایط نظیر ایجاد ارتباط نزدیکتر و بیشتر با سگ مبتلا مفید خواهد بود. بهتر است از قرار دادن سگ‌هایی که قبلاً در فضای آزاد زندگی می‌کرده‌اند در قفس پرهیز شود. می‌توان برای سگ خانه مناسبی تهیه کرد. حتی قرار دادن سگ در قفس در طول شب می‌تواند علت بروز این درماتیت باشد.

آوردن سگ جدید می‌تواند باعث تفریح و کاهش لیسیدن شود. موفقیت آن بستگی به میزان برقراری رابطه بین این دو سگ دارد. برای سگ نر، سگ ماده عقیم شده مناسب است.

آزاد بودن سگ برای خروج از خانه البته در مناطق خارج شهری علاوه بر این مواردی که ذکر شد، درمان عمومی، موضعی و جراحی در کنار درمان رفتاری لازم خواهد بود.

اولسر یا زخم معده در سگ ها یک زخم مخاطی است که تا لایه عضلانی ادامه پیدا می کند، در صورتی که اروزیون سطحی است و به این لایه نمی رسد.
استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، مسیر سیکلواکسیژناز را مهار کرده و تولید پروستاگلندین ها را کاهش می دهد (پروستاگلندین ها در جلوگیری از نفوذ لکوسیت ها به مویرگ های مخاطی و عدم بروز ترومبوز نقش دارند لذا با کاهش پروستاگلاندین ها، ترومبوز، ایسکیمی و اولسر به وجود خواهد آمد). برخی از این ترکیبات نظیر ناپروکسن و ایبوپروفن به علت قدرت بیشتر مهارکنندگی بر روی مسیر سیکلواکسیژناز و نیز به علت این که توسط سیکل آنتروهپاتیک چندین بار وارد دستگاه گوارش می شوند صدمات بیشتری وارد می کنند.
مصرف کورتیکواستروئیدها به همراه ترکیبات ضد التهابی غیر استروئیدی عوارض شدیدتری به دنبال خواهد داشت. به دنبال استرس و رهاسازی کاتکول آمین ها و قبض عروقی و هایپوکسی سلول های مخاطی، نفوذپذیری سلول ها نسبت به یون هیدروژن زیاد شده و اولسر به وجود می آید.
بیماری های کبدی و کلیوی در ایجاد اولسر موثرند چون متابولیزاسیون کبدی گاسترین، دچار اشکال می شود.

علائم زخم معده در سگ ها:

علائم این بیماری اولسر در اکثر موارد، توام با خون است. ملنا، درد شکم، بی اشتهایی و استفراغ هم وجود دارد. در مواردی به دلیل سوراخ شدن معده و ابتدای روده، سپتی سمی، ادم و به دنبال آن هیپوپروتئینمی ناشی از ازدست رفتن خون خواهیم داشت.

تشخیص اولسر در سگ ها:

در تشخیص اولسر، رادیوگرافی با ماده حاجب مطرح است که پس از تخلیه معده از سولفات باریم، به شکل حلقه انگشتر قابل رویت است. بهترین روش تشخیصی آندوسکوپی است که زخم های آتشفشانی در موارد اولسر دیده می شود و در موارد اروزیون خون تازه روی محل قرار دارد.
در اشکال پیشرفته تر با جراحی تشخیصی یا برداشت آن، درمان نیز انجام می شود.

درمان زخم معده یا اولسر:

در درمان زخم معده (اولسر) سگ ها، پرهیز غذایی مطرح است. تغذیه باید به حداقل برسد تا از ترشح آنزیم و اسید جلوگیری شود. ترکیبات آنتی اسید روزانه ۶ – ۴ بار تجویز می شود. ترکیبات H2 blocker مثل سایمتیدین، رانیتیدین و فاموتیدین استفاده می شود. ترکیبی بنام Omeprazole نیز وجود دارد که بر روی پمپ سدیم – پتاسیم عمل می کند و ترشح اسید معده را کم می کند. سوکرالفیت که نمک اکتاسولفات آلومینیوم است، پوششی را بر روی دستگاه گوارش بوجود می آورد که خصوصا اولسرها را گرفته و از اثر اسید و آنزیم حفظ می کند و اثر ضد باکتریال نیز دارد. به هنگام مصرف سوکرالفیت، سایر داروها نیم ساعت قبل تجویز می شوند تا از جذب داروهای همراه جلوگیری به عمل نیاید.